Kwercetyna to naturalny barwnik, a jednocześnie jeden z naturalnych przeciwutleniaczy. Występuje w popularnych produktach spożywczych takich jak warzywa, owoce, przyprawy i zboża. Warto dowiedzieć się o nim czegoś więcej, bo ten organiczny związek może na wiele sposobów wspierać prawidłową pracę organizmu.
Co to jest kwercetyna?
Kwercetyna jest naturalnym barwnikiem, należącym do grupy związków roślinnych zwanych flawonoidami, a dokładniej flawonolami. Są one, inaczej zwane antyoksydantami lub przeciwutleniaczami, wyłapują z organizmu i zwalczają wolne rodniki, które mogą być niebezpieczne. Dzięki temu zapobiegają wielu poważnym chorobom m.in. nowotworom, chorobom serca, a także pomagają w dobrym stanie utrzymać nasz największy organ, czyli skórę.
Kwercetyna występuje w postaci glikozydów, a także w postaci wolnej. Uzyskuje się ją poprzez krystalizację z ekstraktów roślinnych. Glikozyd kwercetyny jest rozpuszczalny w tłuszczach i w porównaniu do wolnej postaci, zwiększa się jego rozpuszczalność w wodzie. Wzór chemiczny na kwercetynę to C15H10O7, może być ona pochodna glikozydową lub występować w stanie wolnym. Istnieje około 140 różnych postaci kwercetyny
Swoją nazwę kwercetyna otrzymała od łacińskiego słowa quercetum, oznaczającego las dębowy. To tak zwany „fitoskładnik” który ma za zadanie chronić roślinę przed infekcjami, słońcem i roślinożercami. Ma właściwości bakteriobójcze i grzybobójcze Jej poziom w roślinie zależy od od różnych czynników np. od poziomu jej dojrzałości. Może także pełnić funkcje wabiące, przyciągając owady, które mogą zapylić roślinę. Otacza ochroną roślinę, ale ma także pozytywny wpływ na zdrowie człowieka.
Wolne rodniki – dlaczego są niebezpieczne?
Wolne rodniki tą to niestabilne cząsteczki, które mogą powodować uszkodzenia komórek, gdy osiągną one zbyt wysoki poziom w organizmie. Powstają np. na skutek homolitycznego rozpadu wiązań chemicznych, czyli. takiego, w wyniku którego przy obu częściach rozerwanej cząsteczki zostaje po jednym z elektronów, które wcześniej tworzyły wiązanie. Wpływa to na ich reaktywność i łatwość wiązania się z innymi strukturami. Atom tlenu traci swoją pierwotną formę i zaczyna szukać brakującego elektronu w najbliższym otoczeniu, odbierając elektrony innym atomom tlenowym. W ten sposób powstają kolejne niekompletne atomy tlenowe, czyli wolne rodniki. Powoduje to z kolei liczne nieprawidłowości w funkcjonowaniu organizmu np. dochodzi do uszkodzeń mDNA (mitochondrialnego DNA), RNA oraz zaburzeń działania łańcucha oddechowego. Powstawanie wolnych rodników powoduje wiele czynników takich jak: zanieczyszczone powietrze, dym papierosowy, stres i zła dieta.
W pozbyciu się wolnych rodników pomagają antyoksydanty. Zapobiegając ich szkodliwemu działaniu na organizm. Niestety, o ile wolne rodniki występują w organizmie człowieka naturalnie, to ich zbyt duża ilość może prowadzić do tzw. stresu oksydacyjnego. Kwercetyna jest jednym z antyoksydantów i może pomóc w wiązaniu i neutralizowaniu działania wolnych rodników. Oczyszcza w ten sposób organizm z jego potencjalnych zagrożeń.
Zobacz także:
„DMSO – czym jest i jak stosować?”
Kwercetyna właściwości
Kwercetyna jest związkiem, który wykazuje właściwości przeciwzapalne. Hamuje powstawanie cytokin prozapalnych. Jest także czynnikiem ochronnym dla komórek nerwowych – chroni neurony przed degradacją. Ma to istotne znaczenie w przebiegu chorób, zwłaszcza tych przewlekłych. Organizm dużo łatwiej sobie z nimi radzi, jeżeli regularnie dostarczamy mu kwercetynę. Co więcej osoby suplementujące kwercetyne zauważają u siebie znaczne wzmocnienie układu odpornościowego i zdecydowanie mniejszą podatność na różnego rodzaju infekcje. W przypadku problemów z alergiami również znacznie się one zmniejszają i wyciszają.
Czysta kwercetyna niestety jest słabo rozpuszczalna w wodzie. Dlatego też wiele osób korzysta z suplementów diety, które ją zawierają. Bardzo często znajdziemy w nich także witaminę C, bromelainę lub enzymy, które poprawiają wchłanialność tego flawonoidu.
Przeciwutleniające
Kwercetyna neutralizuje wolne rodniki, a także wiąże jony miedzi i żelaza, które mogą uszkadzać tkanki i narządy. Dzięki temu zahamowane zostają procesy peroksydacji, czyli utleniania lipidów. Działanie antyoksydacyjne to inaczej działanie przeciwutleniające.
Przeciwzapalne i przeciwwirusowe
Właściwości przeciwzapalne także wiążą się z tym, że kwercetyna jest silnym przeciwoksydantem. Neutralizuje ona wolne rodniki, które szkodzą organizmowi, gdy jest ich zbyt wiele. Kwercetyna hamuje produkcję cyklooksygenaz o prozapalnym działaniu. Dzięki temu hamuje napływ leukocytów, co bezpośrednio wpływa na zmniejszenie się i złagodzenie stanu zapalnego. Jest pomocna w leczeniu żylaków i zabezpiecza naczynia krwionośne uelastyczniając je. Ma ona też zdolność wiązania się z białkami wirusów. Dzięki temu chroni przed: wirusem opryszczki, grypy, wścieklizny, a także polio.
Utrzymujące niższe ciśnienie krwi
Reguluje ciśnienie krwi i zapobiega tworzeniu się blaszek miażdżycowych. Kwercetyna obniża też poziom cholesterolu, a także wzmacnia i uelastycznia naczynia krwionośne. Co więcej badania wykazały, że jej dłuższe suplementowanie (8 tygodni) obniża skurczowe oraz rozkurczowe ciśnienie krwi. Dlatego też często stosowana jest jako terapia wspomagająca u pacjentów dotkniętych nadciśnieniem. Jej przyjmowanie może podnieść korzyści stosowania leków na nadciśnienie i w ten sposób przyczynić się do zmniejszenia ryzyka sercowo- naczyniowego.
Zwalczanie alergii
Kwercetyna skutecznie hamuje wydzielanie histaminy, dzięki temu jest pomocna przy alergiach. Histamina właśnie jest często odpowiedzialna za występowanie szeregu objawów, które są skutkiem reakcji alergicznej organizmu. Kwercetynę można znaleźć w składzie wielu leków na alergię m.in. na kurz, sierść zwierząt, konserwanty stosowane do produkcji kosmetyków i pyłki. Często preparaty z kwercetyną stosuje się zwłaszcza w przypadkach alergicznego nieżytu nosa. Kwercetynę warto stosować razem z wapniem. W ten sposób ograniczymy rozwój reakcji alergicznej.
Polepszania wydolności podczas ćwiczeń fizycznych i wspomaganie odchudzania
Kwercetyna jest w stanie rozluźnić mięśnie dróg oddechowych, kiedy są one skurczone. Dzięki temu poprawia produkcję tlenku azotu, a także funkcjonowanie komórek śródbłonka. Stosuje się ją także podczas odchudzania. Okazuje się bowiem, że dzięki niej możemy mieć kontrolę nad tkanką tłuszczową. A mianowicie stymuluje ona proces spalania tkanki tłuszczowej, a także ogranicza lipogenezę. Oznacza to, że zabezpiecza ona przed ponownym odkładaniem się tłuszczu w organizmie.
Przeciwmiażdżycowe
Antyoksydacyjne właściwości kwercetyny zmniejszają ryzyko występowania chorób układu sercowo-naczyniowego. Obniża ryzyko zawału serca, chroni też przed żylakami dzięki usprawnieniu przepływu krwi w żyłach i wzmocnieniu naczyń krwionośnych. Kwercetyna wykazuje właściwości przeciwzapalne i zapobiega chorobom układu krwionośnego . Obniża też stężenie LDL, a tym samym chroni naczynia krwionośne przed odkładaniem się w nich złogów miażdżycowych.
Zobacz także:
„Moringa olejodajna – drzewo długowiecznosci„
Kwercetyna w kosmetyce
Stosuje się ją głównie w produkcji kosmetyków do włosów. Przede wszystkim sprawdza się jako składnik szamponów przeciwłupieżowych. Ponadto często używana jest w kosmetykach pielęgnujących skórę z uwagi na jej właściwości antyoksydacyjne. Zwłaszcza do różnego rodzaju kosmetyków przeciwsłonecznych i ochronnych.
Produkty spożywcze bogate w kwercetynę
Kwercetyna jest rozpowszechniona w produktach spożywczych. Znajdziemy ją głównie w owocach i warzywach, ale także ziołach, herbacie. Najwięcej kwercetyny skoncentrowane jest w:
- jabłkach
- borówkach
- aronii
- czerwonej cebuli
- ciemne winogronach
- figach
- korzeniu pietruszki
- papryce
- świwkach
- kapuście
- sałacie
- szczawiu
- cykorii
- kaparach
- brokułach
- korzeniu selera
- marakui
- pomodorach
- zielonej herbacie
- orzechach
- szpinaku
- żurawina
- owocach czarnego bzu
- dziurawcu zwyczajnym
- miłorzębie japońskim
- czerwone wino
Co ważne najwięcej kwercetyny jest w skórkach owoców i warzyw. Dlatego też chcąc dostarczyć sobie tego składnika wraz z pożywieniem powinniśmy jeść warzywa i owoce w całości i jeśli to możliwe, na surowo. Chociaż kwercetyna jest dość odporna na obróbkę termiczną, to jednak przynosi ona niewielkie straty. Wynoszą one około 20%, niewiele ale warto mieć to na uwadze obrabiając termicznie warzywa i owoce.
Stosowanie kwercetyny
Kwercetyna jest naturalną substancją pochodzenia roślinnego. Jest bezpieczna w stosowanie, jednakże w przypadku suplementacji tego związku przez dzieci lub kobiety ciężarne lub karmiące, zalecana jest konsultacja z lekarzem specjalistą.
Wszelkie suplementy z kwercetyną należy stosować zgodnie z instrukcją zamieszczoną na opakowaniu. Oczywiście wszystko zależy od stężenia kwercetyny w jednej kapsułce leku lub suplementu. Powinno ono wynosić nie więcej niż 25 mg dla zdrowej osoby w ciągu dnia. Zbyt duża dawka może spowodować niepożądane skutki takie jak: wzrost ciśnienia krwi i arytmia. Co istotne suplement diety w postaci kwercetyny dobrze jest przyjmowac w trakcie posiłku.
Kwercetyna przeciwwskazania
Nie ustalono, by kwercetyna miała szkodzić lub źle wpływałaby na organizm. Mimo to nie zaleca się jej suplementacji przez kobiety w ciąży i karmiące piersią. Z jasnej przyczyny, że nikt po prostu nie prowadził tego rodzaju badań. W powyższych przypadkach pozostaje uzupełnianie kwercetyny wraz pożywieniem z pomocą dobrze zbilansowanej diety.
Kwercetynę jak i inne cenne dla zdrowia związki polifenolowe znajdziesz w świeżych warzywach i owocach, a także przyprawach i ziołach. Nie ograniczaj się zatem komponuj swoje posiłki tak, aby były różnorodne. Dzięki temu będziesz cieszyć się dobrym zdrowiem przez wiele lat. Nie przypadkowo kwercetyna nazywana jest „lekiem przyszłości” – neutralizuje wolne rodniki, pomaga utrzymać zdrową i piękną skórę, a także przeciwdziała rozwijaniu się licznych problemów zdrowotnych. Alternatywą jest kwercetyna w kapsułkach, która często zawiera także inne cenne dla zdrowia składnik mające za zadanie chronić nasz organizm przed stresem oksydacyjnym.
Źródło: medicalnewstoday.com