Obecnie coraz większy nacisk kładzie się na zdrowy styl życia i świadomość żywieniową. Kwestia jakości materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością stała się niezwykle istotna. Codziennie korzystamy z różnego rodzaju opakowań, naczyń, a także przyborów kuchennych, które mają bezpośredni wpływ na jakość i bezpieczeństwo naszych posiłków. Dlatego też istnieją szczególne normy i wymagania dotyczące tych materiałów, które mają za zadanie zapewnić nam ochronę przed szkodliwymi substancjami chemicznymi, jak również chronić środowisko naturalne. Z czego powstają pojemniki na żywność? Jakie opakowania powinniśmy wybierać?
Wstępne badania sugerują, że niektóre substancje zawarte w nieodpowiednio dobranych materiałach mogą migrować do żywności i stanowić potencjalne zagrożenie dla naszego zdrowia. Szczególnie wrażliwe na te czynniki są dzieci, kobiety w ciąży oraz osoby starsze. Dlatego też ważne jest, abyśmy jako konsumenci mieli świadomość, że nasze codzienne wybory mogą mieć wpływ na nasze zdrowie i dobre samopoczucie.
Zgodność z normami dotyczącymi materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością zapewnia nam pewność, że używane przez nas produkty są bezpieczne dla naszego zdrowia i środowiska. Ponadto, skupienie się na tych kwestiach zachęca producentów do innowacji oraz do poszukiwania coraz lepszych i bezpieczniejszych rozwiązań technologicznych. Warto więc przyjrzeć się bliżej temu zagadnieniu i zrozumieć, dlaczego stosowanie odpowiednich materiałów i wyrobów w kontakcie z żywnością ma kluczowe znaczenie dla naszej codziennej rutyny żywieniowej oraz dla długoterminowego zdrowia i bezpieczeństwa naszych rodzin.
Przepisy regulujące bezpieczeństwo materiałów i wyrobów do kontaktu z żywnością – bezpieczne pojemniki na żywność
Rozporządzenie (WE) nr 1935/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczące materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością, które zastępuje dyrektywy 80/590/EWG i 89/109/EWG, ustala powszechne standardy, którym muszą odpowiadać wszystkie końcowe materiały i wyroby przeznaczone do kontaktu z żywnością, zarówno te zadrukowane, jak i niezadrukowane, niezależnie od materiału, z którego zostały wytworzone.
W Załączniku I tego rozporządzenia znajduje się lista kategorii materiałów i wyrobów, które powinny być objęte szczególnymi akty prawymi:
- Materiały i wyroby aktywne i inteligentne.
- Kleje.
- Wyroby ceramiczne.
- Korek.
- Wyroby gumowe.
- Szkło.
- Żywice jonowymienne.
- Metale i ich stopy.
- Papier i tektura.
- Tworzywa sztuczne.
- Farby drukarskie.
- Regenerowana celuloza.
- Silikony.
- Wyroby włókiennicze.
- Lakiery i powłoki.
- Drewno.
- Woski.
Szczegółowe wymagania dotyczące tych materiałów zawarte są w odpowiednich dyrektywach specyficznych. Dotychczas Unia Europejska ustaliła szczegółowe wymagania dla:
- Tworzyw sztucznych (Rozporządzenie (UE) 10/2011 z późniejszymi zmianami, Rozporządzenie (WE) Nr 282/2008 z późniejszymi zmianami, 2015/1906).
- Wyrobów ceramicznych (dyrektywy: 84/500/EWG i 2005/31/WE).
- Folii z regenerowanej celulozy (Dyrektywa 2007/42/WE).
- Gumy (Dyrektywa 93/11/EWG).
Poza tym, materiały takie jak tworzywa sztuczne, powłoki i kleje są objęte Rozporządzeniem (WE) 1895/2005, a także istnieją inne akty prawne, które regulują wszystkie te produkty:
- Rozporządzenie (WE) Nr 1935/2004.
- Rozporządzenie (WE) Nr 2023/2006 z późniejszymi zmianami, w tym Rozporządzenie (WE) Nr 282/2008.
- Rozporządzenie (WE) Nr 450/2009.
W ramach prawa unijnego nie określono szczegółowych wymagań dla: papieru i tektury, farb drukarskich, lakierów i powłok, metali i ich stopów, drewna, korka, szkła, silikonów, wosków, żywic jonowymiennych, klejów oraz wyrobów włókienniczych. Dlatego ocena ich bezpieczeństwa zdrowotnego powinna opierać się na krajowych przepisach lub innych aktach prawnych Unii Europejskiej, takich jak Rezolucje Rady Europy lub regulacje spoza UE.
Szczegółowe regulacje obowiązujące w innych krajach można znaleźć np. w dokumentach niemieckiego Bundesinstitut für Risikobewertung (BfR) lub amerykańskiego FDA 21 CFR (Code of Federal Regulation).
Polskie regulacje dotyczące bezpieczeństwa w kontakcie z żywnością – jak rząd ocenia pojemniki na żywność?
Wszystkie przepisy dotyczące materiałów i produktów stosowanych w kontaktach z żywnością, które zostały wydane w Unii Europejskiej, zostały wprowadzone do krajowego systemu prawnego.
Obecnie w Polsce obowiązują:
- Rozporządzenie (WE) nr 1935/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 października 2004 r. dotyczące materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością;
- Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia;
- Rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 15 stycznia 2008 r. w sprawie wykazu substancji, których stosowanie jest dozwolone w procesie wytwarzania lub przetwarzania materiałów i wyrobów z innych tworzyw niż tworzywa sztuczne przeznaczonych do kontaktu z żywnością.
Substancje dopuszczone do kontaktu z żywnością
Przepisy Unii Europejskiej dotyczące materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością nakładają wymóg tworzenia listy substancji, które są dopuszczone do użytku podczas procesu ich produkcji i przetwarzania (znane jako „listy pozytywne”) oraz ustalania dopuszczalnych limitów migracji globalnej i specyficznej lub zawartości w końcowym produkcie. Dyrektywa 2002/72/EC zawiera wykazy substancji dopuszczonych do zastosowania w produkcji materiałów i wyrobów z tworzyw sztucznych przeznaczonych do kontaktu z żywnością oraz określa dopuszczalne limity migracji tych substancji. Te listy są elastyczne i mogą ulegać zmianom w wyniku oceny nowych substancji chemicznych lub ponownej oceny już obecnych na liście. Dlatego też dyrektywa 2002/72/EC jest regularnie aktualizowana.
Każda substancja przed dodaniem do listy substancji dopuszczonych do stosowania jest oceniana przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) pod kątem bezpieczeństwa jej przewidywanego stosowania. Ocena substancji obejmuje określenie Akceptowalnego Dziennego Pobrania (ADI) lub Tolerowanego Dziennego Pobrania (TDI), a na tej podstawie ustalane są dopuszczalne limity migracji specyficznej (SML), uwzględniając wszystkie możliwe źródła narażenia na daną substancję. W celu zapewnienia zgodności wyrobów z ustalonymi limitami migracji substancji do płynów modelowych symulujących działanie żywności kluczowe są Dyrektywy UE (82/711/EEC, 93/8/EEC, 97/48/EC i 85/572/EEC), które ustalają jednolite zasady obowiązujące we Wspólnocie Europejskiej.
Uzyskanie pozwolenia na nową substancję dopuszczoną do kontaktu z żywnością
Substancje, które nie zostały uwzględnione w wykazie substancji dozwolonych opracowanym przez Komisję Europejską, muszą uzyskać zezwolenie na swoje zastosowanie w materiałach i wyrobach przeznaczonych do kontaktu z żywnością. Procedury uzyskiwania takiego zezwolenia określa Rozporządzenie (WE) nr 1935/2004.
Osoby starające się o zezwolenie na stosowanie substancji, które nie są wymienione w wykazie, muszą złożyć stosowny wniosek. Ten wniosek należy skierować do właściwego organu państwa członkowskiego, włączając w niego:
- dane identyfikacyjne i adres wnioskodawcy;
- dokumentację techniczną zawierającą informacje określone w wytycznych dotyczących oceny bezpieczeństwa stosowania substancji, które zostaną opublikowane przez EFSA;
- streszczenie dokumentacji technicznej.
Zgodnie z art. 56 Ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia, organem w naszym kraju odpowiedzialnym za przyjmowanie wniosków o udzielenie zezwolenia na stosowanie substancji nieuwzględnionych w wykazach, oraz za przekazywanie tych wniosków do EFSA, jest Główny Inspektor Sanitarny (GIS).
GIS po otrzymaniu wniosku udziela pisemnego potwierdzenia jego otrzymania w ciągu 14 dni od złożenia. To potwierdzenie zawiera datę otrzymania wniosku; ponadto GIS niezwłocznie informuje o tym fakcie EFSA oraz udostępnia im wniosek wraz z załącznikami.
EFSA natychmiast informuje pozostałe państwa członkowskie oraz Komisję o złożonym wniosku, a także udostępnia im treść wniosku wraz z załącznikami. W ciągu sześciu miesięcy od daty otrzymania ważnego wniosku EFSA wydaje opinię dotyczącą zgodności danej substancji z kryteriami bezpieczeństwa jej stosowania w przypadkach, w których ma być używana, przy uwzględnieniu przyszłego wykorzystania danego materiału lub wyrobu zawierającego tę substancję w swoim składzie. Wydane zezwolenie na stosowanie substancji może być modyfikowane, zawieszane lub odwoływane.
W czym przechowywać żywność? Jakie są wymagania dla konkretnych produktów i substancji mających styczność z jedzeniem?
Dokumentem kluczowym dla opakowań z tworzyw sztucznych jest Rozporządzenie Komisji (WE) nr 10/2011 z dnia 14 stycznia 2011 r. dotyczące materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością wykonanych z tworzyw sztucznych. To rozporządzenie obejmuje:
- Wymagania dotyczące składu – unijny wykaz substancji dozwolonych (załącznik I) – obowiązujący od 1 maja 2011 r.
- Ogólne ograniczenia dotyczące materiałów i wyrobów z tworzyw sztucznych (załącznik II) – obowiązujący od 1 maja 2011 r.
W produkcji warstw z tworzyw sztucznych w materiałach i wyrobach z tworzyw sztucznych można stosować jedynie substancje zawarte w unijnym wykazie substancji dozwolonych określonym w załączniku I.
Unijny wykaz zawiera:
- monomery i inne substancje wyjściowe;
- dodatki, z wyłączeniem barwników;
- substancje pomocnicze w produkcji polimerów, z wyłączeniem rozpuszczalników;
- makrocząsteczki uzyskiwane z fermentacji mikrobiologicznej.
Wykaz substancji dozwolonych zamieszczony w załączniku I jest aktualizowany przez rozporządzenia zmieniające.
W odniesieniu do wyrobów ceramicznych, wytyczne określają dopuszczalne limity migracji ołowiu i kadmu wyrażone w mg/dm^2.
Dla folii z regenerowanej celulozy, unijne przepisy szczegółowe zawierają wykaz substancji dozwolonych w produkcji folii. Przepisy te uwzględniają podział na folie niepowlekane i powlekane.
W przypadku materiałów i wyrobów silikonowych i gumowych, Rezolucja Rady Europy ResAP(2004)5 oraz dokument techniczny Nr 1 wymagają, aby używane były tylko substancje znajdujące się na liście pozytywnej. Uwalnianie składników silikonowych do żywności powinno być minimalne, a suma migrujących substancji nie powinna przekraczać określonych limitów.
Dobór odpowiednich pojemników do przechowywania żywności
To, w jakich materiałach będziemy przechowywać i serwować żywność, jest kwestią bardzo złożoną, Wynika z różnorodnych czynników. Przede wszystkim, rodzaj samej żywności ma znaczący wpływ na wybór odpowiednich materiałów. Na przykład, produkty kwasowe lub tłuste mogą wymagać opakowań, które są odporniejsze na korozyjne działanie składników żywności. Z kolei produkty delikatne, takie jak owoce czy warzywa, mogą wymagać opakowań, które zapewniają odpowiednią wentylację.
Dodatkowo, miejsce przechowywania żywności odgrywa istotną rolę. Czy będzie to lodówka, szafka kuchenna czy magazyn, warunki środowiskowe mogą wymagać różnych rodzajów opakowań. Na przykład w przypadku przechowywania żywności w lodówce, ważne jest, aby pojemniki na żywność były odporne na wilgoć. Istotne jest również, aby można je łatwo dostosować do ograniczonej przestrzeni. Natomiast, jeśli żywność będzie przechowywana w magazynie, opakowania muszą być wytrzymałe i zapewniać odpowiednią ochronę przed czynnikami zewnętrznymi, takimi jak światło słoneczne czy zmiany temperatury.
Wreszcie, termin wykorzystania żywności jest kluczowym czynnikiem determinującym wybór odpowiednich materiałów. Jeśli żywność ma być przechowywana przez dłuższy czas, pojemniki na żywność muszą zapewniać odpowiednią ochronę przed utratą świeżości i zepsuciem się produktu. W przypadku krótszych terminów wykorzystania, istotne jest zapewnienie łatwego dostępu do żywności oraz szybkiego i bezpiecznego spożycia.
Wybór pojemników zależy od wielu czynników, takich jak rodzaj żywności, miejsce przechowywania oraz termin wykorzystania. Ważne jest, aby dobrać odpowiednie pojemniki na żywność, które zapewnią odpowiednią ochronę i świeżość produktu. Dobrze aby były również funkcjonalne i łatwe w użytkowaniu w danej sytuacji.
Podejmuj świadome wybory – jakie pojemniki na żywność do jakiego jedzenia?
Pojemniki wykonane z szkła lub porcelany charakteryzują się tym, że nie oddziałują chemicznie z żywnością. Właśnie dlatego zaleca się ich używanie do przechowywania różnorodnych produktów spożywczych. Warto jednak pamiętać, że szkło przepuszcza światło, co może prowadzić do blaknięcia żywności. Z tego powodu zaleca się umieszczanie pojemników w zacienionych miejscach. Pojemniki wykonane z kolorowego szkła lub szkła przyciemnionego zapewniają dodatkową ochronę przed promieniowaniem słonecznym i stanowią estetyczny dodatek do kuchni.
Pojemniki zamykane hermetycznie są doskonałym rozwiązaniem, aby chronić żywność przed wysychaniem, zawilgoceniem i insektami. Niektóre z tych pojemników posiadają dozowniki ułatwiające porcjowanie sypkich lub płynnych produktów spożywczych. Jest to szczególnie przydatne np. przy przechowywaniu cukru czy oliwy.
Pojemniki wykonane z tworzywa sztucznego mogą być bezpiecznie używane do przechowywania żywności, o ile są przeznaczone do kontaktu z nią. Można je rozpoznać po symbolu kieliszka i widelca na opakowaniu oraz po atestach Państwowego Zakładu Higieny. Pojemniki oznaczone w ten sposób nadają się do przechowywania wszelkiego rodzaju żywności.
Pojemniki metalowe są idealne do przechowywania suchych produktów spożywczych, takich jak makaron, ryż, mąka czy cukier. Doskonale sprawdzają się również podczas przechowywania świątecznych ciastek i pierników. Należy jednak unikać kontaktu metalu z kwaśnymi produktami spożywczymi. Może to prowadzić do reakcji chemicznych, które mogą być szkodliwe dla zdrowia.
Pojemniki papierowe są biodegradowalne i przyjazne dla środowiska naturalnego, jednak nie zapewniają one skutecznej ochrony przed wilgocią, insektami ani gryzoniami. Doskonale sprawdzają się do przechowywania ziół, warzyw i owoców.
Symbole na opakowaniach – pojemniki na żywność bez tajemnic
Na opakowaniach do przechowywania żywności można spotkać różne symbole. Mają one za zadanie przekazać informacje dotyczące bezpiecznego użytkowania oraz właściwego przechowywania produktów spożywczych. Poniżej przedstawiam kilka powszechnie spotykanych symboli na tego typu opakowaniach oraz ich znaczenie:
- Mikrofalówka– symbol oznacza, że opakowanie jest bezpieczne do użycia w kuchence mikrofalowej.
- Lodówka – symbol informuje, że opakowanie nadaje się do przechowywania w lodówce. Produkt można bezpiecznie przechowywać w niskiej temperaturze.
- Kropla wody – symbol oznacza, że opakowanie jest wodoodporne. Może to być istotne przy przechowywaniu produktów, które mogą być narażone na wilgoć.
- Symbol z zamkniętą klapką lub zamkiem błyskawicznym. Ten symbol informuje, że opakowanie jest zamykane hermetycznie i chroni przechowywaną żywność przed dostępem powietrza i wilgoci.
- Data: Ten symbol może wskazywać datę produkcji lub datę przydatności do spożycia produktu.
- Zakres temperatur -symbol informuje, w jakim zakresie temperatur można bezpiecznie przechowywać opakowanie.
- Lista składników / alergeny– symbol informuje o zawartości składników lub allergenów w przechowywanej żywności. Jest to istotne dla osób z alergiami lub ograniczeniami dietetycznymi.
- Kieliszek i widelec -symbol oznacza, że opakowanie jest przeznaczone do kontaktu z żywnością. Może on również zawierać dodatkowe informacje dotyczące bezpieczeństwa produktu.
- Trójkąt z literą „e” wewnątrz. Ten symbol oznacza, że produkt jest bezpieczny i zgodny z normami Unii Europejskiej dotyczącymi bezpieczeństwa żywności.
Te symbole są często spotykane na opakowaniach do przechowywania żywności. Mają za zadanie ułatwić konsumentom właściwe korzystanie z produktów. Mają także zapewnić im informacje dotyczące bezpieczeństwa i jakości przechowywanych produktów spożywczych.
Import z Chin produktów do kontaktu z żywnością – co warto wiedzieć?
Importowanie produktów przeznaczonych do kontaktu z żywnością z Chin wymaga zachowania szczególnej ostrożności. Poza tym z całą pewnością wymaga także przestrzegania określonych przepisów i standardów. Najważniejsza jest gwarancja tego, że produkty spełniają obowiązujące standardy bezpieczeństwa żywnościowego w kraju docelowym.
Regularne inspekcje, badania na obecność substancji szkodliwych oraz kontrola jakości są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego. Etykiety produktów powinny być czytelne i zgodne z przepisami dotyczącymi informacji dla konsumentów, a opakowania odpowiednie i bezpieczne dla żywności. Wybór zaufanego dostawcy, skuteczna komunikacja oraz śledzenie łańcucha dostaw są kluczowe dla zapewnienia zgodności z wymaganiami i zarządzania ryzykiem. Ważne jest również regularne śledzenie zmian w przepisach oraz konsultacja z lokalnymi organami regulacyjnymi w celu spełnienia wszystkich wymagań importowych. Odpowiedzialne podejście do importu z Chin może pomóc w uniknięciu problemów związanych z jakością i bezpieczeństwem produktów spożywczych.
Chcesz bezpiecznie importować pojemniki do kontaktu z żywnością z Chin do dalszej odsprzedaży lub produkcji? Zleć to zadanie odpowiedzialnemu podmiotowi, który pomoże zrobić Ci to zgodnie z prawem i bezpiecznie dla biznesu. Jedną z firm, która profesjonalnie zajmuje się importem towarów z Chin jest 1688poland.com. Warto powierzyć w ich ręce wyszukanie towaru, negocjowanie warunków handlowych i dopięcie transakcji.