Tłusty Czwartek jest dniem radości dla osób, które lubią smakołyki. Zgodnie z tradycją, w tym dniu jemy nieograniczone ilości słodyczy, jednak charakterystycznych. Wyjątkowych, bo często czekamy na taką „wyżerkę” cały rok. Aby spełniały kryteria tłustoczwartkowe, muszą być choć odrobinę tłuste.
Ten wyjątkowo smaczny dzień, to najbardziej wyróżniający i oczekiwany moment karnawału. W Polsce ostatni czwartek przed Środą Popielcową jest czasem, w którym królują pączki, faworki, donuty, oponki i karnawałowe róże. Sprawdź, kiedy wypada Tłusty Czwartek w 2023 roku i skąd pochodzi ta tradycja. Tłusty Czwartek jest ostatnim czwartkiem przed Wielkim Postem w kalendarzu chrześcijańskim. Dawniej był znany jako: zapusty, mięsopust, ostatki lub karnawał. Tłusty Czwartek był uzupełniony przez różne zabawy. Nazwa „karnawał” pochodzi od włoskiego słowa „carnevale”, które powstało z połączenia dwóch łacińskich słów „carne” i „vale”, co oznacza pożegnanie z mięsem. W zgodzie z tradycją, w tym dniu ludzie mogli jeść bez ograniczeń. Dziś, w czasach gdy wielu z nas unika glutenu, obżeranie się pączkami przez cały dzień mogłoby być kłopotliwe.
Co zrobić by tłusty czwartek nie był za tłusty?
Prawda jest taka, że jeśli raz w roku zjesz pączka – nic się nie stanie. Ba! Możesz nawet tego dnia zjeść ich kilka. Co więcej, zjedzenie pączka raz na jakiś czas nie jest wielkim grzechem. O ile oczywiście nie jest on podstawą diety. Niemniej jednak, jeśli wyjątkowo zależy Ci na niskotłuszczowym tłustym czwartku, zamień olej rafinowany np. na olej kokosowy nierafinowany lub… przygotuj smakołyki w wersji pieczonej, z piekarnika.
Kiedy wypada tłusty czwartek?
Tłusty Czwartek jest świętem związanym z kulturą chrześcijańską, którego data uzależniona jest od daty Wielkanocy i wypada między 29 stycznia a 4 marca. W 2023 roku będzie obchodzony 16 lutego. W niektórych krajach, takich jak Francja i Nowy Orlean, obchodzi się Mardi Gras, czyli tłusty wtorek, który jest dniem hucznych zabaw i parad przed rozpoczęciem Wielkiego Postu.
Poniżej przedstawiamy terminy tłustego czwartku na najbliższe 10 lat:
Kiedy wypada tłusty czwartek w …. | data |
---|---|
… 2023 roku | 16 lutego |
… 2024 roku | 8 lutego |
… 2025 roku | 27 lutego |
… 2026 roku | 12 lutego |
… 2027 roku | 4 lutego |
… 2028 roku | 24 lutego |
… 2029 roku | 8 lutego |
… 2030 roku | 28 lutego |
… 2031 roku | 20 lutego |
… 2032 roku | 5 lutego |
Skąd pochodzi Tłusty Czwartek i od czego to się zaczęło
Tłusty Czwartek jest świętem związanym z tradycjami chrześcijańskimi, ale ma swoje korzenie w starożytnych obyczajach pogańskich. W czasach przedchrześcijańskich, ludzie świętowali tłustym jedzeniem ostatniego dnia przed Wiosną, w celu żegnania zimy i przygotowania się na nadejście wiosny. Na uroczystych ucztach serwowano pieczone mięsa, chleb i wino, a także wytrawne pączki, które w Polsce były popularne jako zakąska do wódki. W tłusty czwartek tradycyjnie jada się pączki, które stały się symbolem tego święta.
Powiązanie Tłustego Czwartku z pączkami
Spożywanie słodkich pączków było popularne na dworach od XVI wieku. W XVII wieku zaczęto inspirować się kuchnią francuską i tworzyć lżejsze i atrakcyjniejsze w wyglądzie ciasto drożdżowe z różnego rodzaju nadzieniami. W 1686 roku pojawiła się publikacja „Moda bardzo dobra smażenia różnych konfetów i innych słodkości”, w której opisano słodkie pączki z nadzieniem. Obecnie tłusty czwartek jest jednym z najbardziej popularnych świąt w Polsce, a pączki są głównym symbolem i elementem tego święta.

Pączki z orzechem na szczęście – kto wygra w Tłusty Czwartek?
Tłusty czwartek jest tradycyjnie kojarzony z jedzeniem pączków, a umieszczony w środku orzech symbolizował szczęście i pomyślność. Wielki Post był nie tylko okresem religijnego postu, ale także czasem przygotowania się do wiosny, kiedy kończyły się zimowe zapasy jedzenia i ludzie musieli ograniczać swoją dietę. W czasie przejściowym między lutym a marcem, ograniczenie jedzenia miało uzasadnienie w cyklu pór roku.
Ile kalorii ma pączek?
Odpowiedź na to pytanie brzmi „to zależy”. Od tego jaki to pączek, jak jest wykończony, jaki ma rozmiar, jak był przygotowywany oraz jakich składników użyto. Poniżej prezentujemy uśrednioną tabelę z kalorycznością średniego pączka około 60-65 gramowego.
Rodzaj pączka | Waga | Kaloryczność |
Pączek bez nadzienia i polewy | 60 g | 190 kcal |
Pączek z różą i lukrem | 65 g | 232 kcal |
Pączek z powidłami i lukrem | 65 g | 218 kcal |
Pączek z wiśnią | 65 g | 214 kcal |
Pączek z marmoladą i cukrem pudrem | 65 g | 221 kcal |
Pączek z nadzieniem czekoladowym i polewą czekoladową | 65 g | 269 kcal |
Pączek z adwokatem i polewą z białej czekolady | 65 g | 230 kcal |
Pączek z kremem orzechowym i polewą czekoladową | 65 g | 289 kcal |
Pączek z kremem waniliowym i polewą czekoladową | 65 g | 224 kcal |
Pączek z konfiturą jabłkowo-cynamonową i polewą toffie | 65 g | 220 kcal |
Pączek hiszpański / Gniazdko z lukrem | 60 g | 240 kcal |
Donut z polewą czekoladową | 60 g | 260 kcal |
Donut z polewą waniliową i posypką cukrową | 60 g | 233 kcal |
Faworki 1 szt | 15-17 g | 87 kcal |
Tradycyjne pączki – nadzienie
Niektórzy uważają, że jedynymi pączkami zasługującymi na to miano, są te z nadzieniem z różą, a dla innych to właśnie niespodzianka w środku jest najważniejsza. Istnieje wiele pysznych, często zaskakujących form nadzienia, których można użyć do nadziewania pączków. Najważniejsze, aby smakowały. Oto najczęściej spotykane nadzienia w polskich pączkach:
- marmolada
- powidła
- dżem
- konfitura
- budyń
- krem kawowy
- krem czekoladowy
- nutella
- śmietanka
- sezonowe owoce (truskawki, jagody, itp.)
- róża
Można też eksperymentować i dodawać inne ulubione składniki. Ważne, by nadzienie było smaczne i odpowiadało preferencjom smakowym.
Pączki z marmoladą, konfiturą, dżemem czy powidłami?
Dżem to zdecydowanie najgorsza opcja – jest najbardziej płynny z tych nadzień. Najlepsze będą marmolada i powidła, ponieważ utrzymają formę nawet w pieczeniu. Poza tym są bardzo słodkie, ich smak doskonale przełamie tłuściutki smak ciasta na pączki.
Czym różni się marmolada od konfitur i dżemu czy powideł?
To pytanie zadaje sobie wiele osób. O ile marmoladę da się zwykle pokroić nożem bo jest zwyczajnie „sztywna”, o tyle pozostałe produkty mają nieco bardziej „maźną” konsystencję. Podstawowa różnica tkwi w ilości owoców na 100 g przetworu oraz w zawartości cukru. Poniżej tabela, która pozwoli uzmysłowić sobie jakie są podstawowe różnice między tymi produktami.
Parametr | Dżemy | Konfitury | Marmolady | Powidła |
Ilość cukru n 1 kg owoców | 60 g cukru | ponad 1 kg cukru | 50 g cukru | bez cukru (zazwyczaj) |
Ilość owoców na 100 g przetworu | 25-35 g owoców | 50-60 g owoców | 80-110 g owoców | 160 g owoców |
Owoce | Najczęściej truskawki, maliny, brzoskwinie, morele, jagody, porzeczki, również owoce egzotyczne | śliwki, morele, porzeczki, płatki róży, wiśnie, porzeczki, truskawki, maliny | jabłka, gruszki, truskawki, płatki róży, pigwy | Śliwki węgierki, morele, brzoskwinie, aronia, gruszki, wiśnie, jarzębiny |
Wielkość owoców | Całe lub pokrojone owoce | Całe owoce | Mus z przetartych owoców | Bardzo małe kawałki owoców |
Konsystencja | Mus owocowy + kawałki owoców | Bardzo zwarta konsystencja, dobra do smarowania | Gładka masa, podobna do musu, sztywna | Gęste, smarowne, zwykle bardzo ciemne (niemal czarne) |
Sposób przygotowania | Owoce gotuje się z wodą i cukrem do uzyskania preferowanej konsystencji po czym zalewa do słoików i je pasteryzuje. | Smażenie owoców w syropie cukrowym, powtarzane 203 razy. | Przygotowanie musu i zagotowanie go z dodatkami | Smażone w garnku lub brytfannie, kilka godzin przez 2-3 dni |
Klasyczne pączki – przepis
Składniki:
- 500 g mąki pszennej
- 50 g cukru
- 7 g drożdży
- 250 ml mleka
- 2 jajka
- 1 łyżeczka esencji waniliowej
- szczypta soli
- 100 g masła
- olej do smażenia
- cukier puder do posypania
Sposób przygotowania:
- W dużej misce rozetrzeć drożdże z cukrem i 100 ml ciepłego mleka. Odstawić na 10 minut, aż powstaną „bąbelki.
- Dodać pozostałe mleko, jajka, esencję waniliową i sól. Wymieszać.
- Dodać mąkę i zagnieść ciasto.
- Dodać stopione i ostudzone masło i wyrabiać ciasto jeszcze przez kilka minut.
- Odstawić ciasto na ok. 1 godzinę w ciepłe miejsce, aż podwoi swoją objętość.
- Formować pączki i układać je na blasze. Pozostawić do wyrośnięcia na ok. 30 minut.
- Smażyć pączki na rozgrzanym oleju, aż będą złote.
- Odsączyć pączki na papierowym ręczniku i posypać cukrem pudrem.
Pączki z bitą śmietaną
Bita śmietana to całkiem popularne w Polsce nadzienie pączka. Często nadziewa się nią pączki podłużne, o nieco innym kształcie niż te tradycyjne. Pączka nadziewamy bitą śmietaną przy użycia szprycy lub rękawa cukierniczego. Niektóre szkoły preferują rozcinanie pączka wzdłuż na pół i wkładanie bitej śmietany pomiędzy warstwy.
Pączki z twarożkiem
Czasami w niektórych cukierniach można dostać również pączki z twarożkiem czy też serkiem homogenizowanym. Niektórzy mówią na nie „pawełki”. Są to bardzo delikatne pączki, jednak smaczne są na świeżo. Po 24h od zrobienia są twardawe i nie smakują już tak dobrze.
Pączki z czekoladą
Z uwagi na uwielbienie do czekolady, to chyba najszersza dziś grupa pączków. Dostępne są pączki z nutellą, tradycyjną czekoladą, białą czekoladą, nadzieniem przypominającym czekoladki ferrero rocher, a nawet pączki oreo. Są pączki z musem czekoladowym, z budyniem czekoladowym i w wielu innych formach. Najbardziej klasyczne są jednak pączki z kremem czekoladowym, na bazie kakao, masła, śmietany lub po prostu rozpuszczonej czekolady ze śmietanką.
Pączki z ajerkoniakiem
Jeszcze kilka lat temu, były to bardzo popularne pączki, dziś spotykane rzadziej, ale wciąż bardzo smaczne. Nadzienie pączków przygotowywane jest na bazie budyniu i ajerkoniaku. Nie jest to więc propozycja dla dzieci.
Pączki z kremem krówkowym
Bardzo lubiane, zwłaszcza przez najmłodszych są pączki z kremem krówkowym. Do ich przygotowania można wykorzystać gotową masę krówkową lub dostępne w puszce masy kajmakowe.
Czym nadziewać pączki?
Nadziewanie pączków jest możliwe na co najmniej kilka sposobów. Ważne, aby dobrać sposób do umiejętności i posiadanych narzędzi. Najprostszy i najpewniejszy jest sposób z wykorzystaniem szprycy, jednak nie każde nadzienie się wówczas sprawdzi.
Nadziewanie pączków szprycą
Jednym z prostych i bezpiecznych sposobów nadziewania pączków jest wykorzystanie szprycy cukierniczej. Po upieczeniu pączka, nadzienie przekłada się do szprycy, którą wbija się w pączek i wyciska do środka. Takie rozwiązanie sprawdzi się nie tylko dla konfitury, ale również dla budyniu, czekolady i innych wypełnień. W przypadku braku szprycy, można użyć zwykłej strzykawki, ale nadzienie nie powinno być zbyt gęste, aby uniknąć blokowania się strzykawki.
Pączki nadziewane ręcznie przed pieczeniem
Jeśli używamy twardego farszu, np. powideł, konfitury, marmolady czy twardych owoców, można wyciąć z ciasta placek, nałożyć na środek farsz i następnie zagnieść kulkę. Tak przygotowanego pączka odstawiamy do podrośnięcia i smażymy już nadzianego po wyrośnięciu.
Faworki
Nie samymi pączkami człowiek żyje. W Tłusty Czwartek zajadamy się również faworkami i innymi smakołykami. Czym są? Skąd się wzięły i jak je zrobić?
Co to są faworki?
W tradycji polskiej karnawał jest okresem, kiedy można delektować się smażonymi faworkami, czyli chrustem. Te kruche ciastka pochodzą z Litwy i Niemiec i przypominają złożoną kokardkę. Nazwa faworki pochodzi od francuskiego „faveur”, co oznacza wąską tasiemkę.
Legendy głoszą, że faworki powstały przypadkowo, kiedy młody cukiernik wrzucił wąski pasek ciasta do rozgrzanego oleju. Ciasto ukształtowało się w warkocz i po dodaniu cukru okazało się smacznym ciastkiem.

Początkowo faworki przyrządzano z ciasta na pączki, co sprawiało, że były ciężkie i tłuste. Później zaczęto robić je z ciasta lanego, biszkoptowego i wreszcie z tak zwanego ciasta zbijanego, które dziś jest najczęściej używane do przygotowania faworków. Dzięki zmianie receptury są one lekkie, cienkie i chrupiące i można je jeść przez cały okres karnawału.
Faworki – przepis na ciasto na faworki
Przygotowanie podstawowej wersji faworków jest bardzo proste. Gdy raz je przygotujesz, z pewnością kolejnym razem zrobisz ciasto na faworki z pamięci.
Składniki:
- 500 g mąki
- 2 jajka
- 150 g cukru
- 200 ml gęstej śmietany
- 1 łyżeczka sody oczyszczonej
- 1 łyżka octu
- olej do smażenia
Przygotowanie:
- W dużej misce wymieszaj mąkę, jajka, cukier, śmietanę, sodę i ocet.
- Ciasto powinno być elastyczne i lekko klejące.
- Jeśli jest za gęste, dodaj trochę śmietany, jeśli za rzadkie – dodaj trochę mąki.
- Formuj ciasto na wałek i pokrój na kawałki o długości około 10 cm.
- Każdy kawałek ciasta skręć na środku i połącz końce, tworząc pętelkę.
- Smaż faworki na gorącym oleju, aż będą złote i chrupiące.
- Po usmażeniu odsącz je z tłuszczu na papierowym ręczniku i posyp cukrem pudrem.
Faworki z piekarnika
„Odchudzoną” wersję faworków możesz przygotować w piekarniku. Poniżej przepis na szybkie faworki z piekarnika
Składniki:
- 250 g mąki
- 2 łyżki cukru pudru
- 1 jajko
- 100 g masła
- 1 łyżka spirytusu
- sól do smaku
- olej roślinny do smażenia
- cukier puder do posypania
Przygotowanie:
- W misce wymieszaj mąkę, cukier puder i sól.
- Dodaj jajko, masło i spirytus. Wymieszaj składniki, aż powstanie gładkie ciasto.
- Z ciasta uformuj wałek i pokrój na kawałki o długości ok. 7 cm.
- Każdy kawałek ciasta uformuj na łyżce drewnianej lub patyczku do szaszłyków na kształt spirali.
- Układaj faworki na blasze do pieczenia wyłożonej papierem do pieczenia i posmaruj je delikatnie olejem roślinnym.
- Piecz w piekarniku nagrzanym do 200°C przez 10-15 minut, aż się zarumienią.
- Po upieczeniu posyp faworki cukrem pudrem i podawaj na ciepło.
Faworki drożdżowe
Bardzo ciekawą opcją są również faworki drożdżowe. To znakomita puszysta – żeby nie napisać pulchniutka – alternatywa dla tradycyjnych faworków. Przepis na takie wyrośnięte faworki jest dość prosty.
Składniki:
- 500 g mąki pszennej
- 7 g drożdży świeżych
- 250 ml mleka
- 100 g cukru
- 1 jajko
- 1 łyżeczka soli
- 1 łyżka cukru wanilinowego
- 200 g masła
- olej do smażenia
- cukier puder do posypania
Przygotowanie:
- W rondelku podgrzej mleko, dodaj drożdże, łyżkę cukru i mąkę i wymieszaj, aż powstanie gęste ciasto.
- Przykryj ciasto ściereczką i odstaw na ok. 30 minut w ciepłe miejsce do wyrośnięcia.
- Do wyrośniętego ciasta dodaj jajko, sól, cukier wanilinowy i rozpuszczone masło. Wymieszaj składniki i zagnieć ciasto.
- Przykryj ciasto i odstaw na kolejne 30 minut do wyrośnięcia.
- Z ciasta uformuj wałek i pokrój na kawałki o długości ok. 7 cm. Każdy kawałek ciasta uformuj na łyżce drewnianej lub patyczku do szaszłyków na kształt spirali.
- Smaż faworki w głębokim tłuszczu (np. oleju) na złoty kolor.
- Osącz faworki na ręczniku papierowym i posyp cukrem pudrem.
Faworki na piwie
Jeszcze jedną bardzo interesującą alternatywą są faworki na piwie. Dzięki niemu ciasto jest jeszcze bardziej puszyste. Jak je przygotować?
Składniki:
- 500 g mąki pszennej
- 1 szklanka piwa
- 2 łyżki cukru
- 1 jajko
- sól do smaku
- olej do smażenia
- cukier puder do posypania
Przygotowanie:
- W misce wymieszaj mąkę, cukier, jajko, sól i piwo. Zagnieć ciasto.
- Z ciasta uformuj wałek i pokrój na kawałki o długości ok. 7 cm. Każdy kawałek ciasta uformuj na łyżce drewnianej lub patyczku do szaszłyków na kształt spirali.
- Smaż faworki w głębokim tłuszczu (np. oleju) na złoty kolor.
- Osącz faworki na ręczniku papierowym i posyp cukrem pudrem.
Donuty, donaty czy doughnuty?
Donuty to forma pączków, która przywędrowała do nas z Ameryki, a dokładniej z USA. To słodkie okrągłe ciastka z dziurką w środku, które najczęściej posypane są cukrem pudrem, oblane czekoladą, lukrem lub inną polewą. Najczęściej są bogato zdobione. Występują również w wersji z nadzieniem. W zależności od regionu, różnią się smakiem i formą. Istnieją różne teorie na temat pochodzenia donutów. Jedna z nich mówi, że zostały one wynalezione przez holenderskich osadników w Ameryce Północnej, kiedy były one opisywane jako rodzaj słodkiego ciastka smażonego w tłuszczu. Hanson Gregory twierdzi, że w 1847 roku wynalazł kształt donutów, które znamy dzisiaj, przez wytłoczenie otworu w cieście za pomocą pieprzniczki. Inna teoria sugeruje, że pierwsza książka kucharska, w której wspomniano o donutach, powstała w 1803 roku i były one uważane za amerykańskie jedzenie. W 2013 roku odkryto przepis na donuty z 1800 roku, który był przetłumaczony przez znajomego pewnej wdowy po baronie Thomasie Dimesdalu.
Jaka nazwa jest poprawna? Donat czy donut?
Doughnut to popularne ciastko smażone na smalcu, którego nazwa pochodzi od Washingtona Irvinga, który wprowadził ją w swojej książce „History of New York” w 1809 roku. Termin doughnut jest tradycyjną nazwą i wciąż dominuje poza Stanami Zjednoczonymi, jednak obecnie obie formy, doughnut i donut, są powszechnie używane w amerykańskim angielskim.
Donut to skrócona wersja słowa doughnut, oznaczającego popularne ciastko smażone na smalcu. Słowo to pojawiło się po raz pierwszy w druku w 1900 roku w książce „Peck’s Bad Boy and his Pa” autorstwa George’a W. Pecka. Skrócenie nazwy doughnut zostało wymyślone w Display Doughnut Machine Corporation w celu ułatwienia wymowy obcokrajowcom i zachęcenia do kupowania maszyn do wyrobu ciastek. Donut stał się popularny od 1950 roku dzięki rozpowszechnieniu sieci barów Dunkin’ Donuts. Według Oxford English Dictionary, doughnut jest określeniem międzynarodowym, natomiast donut jest typowo amerykańskim.

Domowe donaty – przepis
Przygotowanie donutów w domowym zaciszu jak najbardziej jest możliwe i nie stanowi większego wyzwania. Co więcej, można wykonać ich niezliczone ilości, w różnych smakach, kolorach, wariantach. Zaskocz swoich domowników i na tegoroczny tłusty czwartek zamiast tradycyjnych pączków, usmaż właśnie donuty.
Składniki:
- 2 i 1/2 szklanki mąki
- 3/4 szklanki cukru
- 1/4 łyżeczki soli
- 2 łyżeczki proszku do pieczenia
- 3/4 łyżeczki cynamonu
- 1/2 szklanki mleka
- 2 jajka
- 2 łyżki masła, roztopionego
- 1 łyżeczka ekstraktu z wanilii
Wykonanie:
- W dużej misce wymieszaj mąkę, cukier, sól, proszek do pieczenia i cynamon.
- W osobnej misce wymieszaj mleko, jajka, roztopione masło i ekstrakt z wanilii.
- Wlej mokre składniki do suchych i dokładnie wymieszaj, aż do uzyskania jednolitej masy.
- Przełóż ciasto do rękawa cukierniczego z tylko jednym okrągłym końcówką.
- Smaż donuty na rozgrzanej płycie do smażenia na średniej temperaturze, aż z jednej strony zbrązowieją (około 2-3 minut), a następnie przewróć i smaż z drugiej strony.
- Po usmażeniu donuty pozostaw do ostygnięcia, a następnie posmaruj lub posyp wedle uznania.
Oponki
Oponki to kolejna słodka przekąska, którą możemy zajadać się w Tłusty Czwartek, lecz nie tylko. To rodzaj ciastek, które są gdzieś pomiędzy pączkami, a donutami. Tym, co je wyróżnia jest jednak…serek, z którego się je robi. Są lekkie, puszyste, dobrze zrobione dosłownie rozpływają się w ustach. Niestety nie są to przekąski mało kaloryczne, więc nie powinny stanowić elementu codziennej diety. zjadane sporadycznie i okazjonalnie na pewno nam nie zaszkodzą. Idealnie urozmaicą karnawałowe menu.

Oponki serowe – przepis
Te pyszne serowe przekąski można przygotować w domu. Niektórzy będą woleli oponki z sera białego, inni wybiorą serek homogenizowany. Jest wiele przepisów na wykonanie oponek serowych. Każdy powinien znaleźć swój ulubiony – pączki serowe z serka homogenizowanego wymagają użycia większej ilości mąki, więc będą bardziej zwarte i twardsze. Poniżej zamieszczamy przepis na pyszne oponki serowe.
Składniki:
- 500 gramów mąki pszennej,
- 500 gramów twarogu,
- 3 jaja
- 0,5 szklanki cukru,
- 0,5 łyżeczki sody oczyszczonej,
- 1 szczypty soli,
- oleju do smażenia.
Przygotowanie:
Aby przygotować oponki serowe, należy wymieszać wszystkie składniki i krótko wyrabiać ciasto, aż do uzyskania jego elastyczności. Następnie ciasto należy rozwałkować na grubość około 1 centymetra, a z niego wycinać koła za pomocą szklanki lub innego narzędzia. Na środku każdego kółka należy wyciąć dziurkę. Kiedy olej w garnku będzie rozgrzany, oponki należy smażyć z obu stron do momentu, gdy będą rumiane. Następnie wyjąć je z garnka i przełożyć na ręcznik papierowy, aby pozbyć się nadmiaru tłuszczu.
Gniazdka – pączki wiedeńskie czy pączki hiszpańskie
Specjalną formą pączka są tzw. gniazdka, czyli pączki wiedeńskie. Bywają nazywane również pączkami hiszpańskimi. Są bardzo puszyste, pyszne i szybkie w przygotowaniu, ponieważ nie muszą wyrastać. Są efektowne i naprawdę smaczne. Jak zrobić je w domu?
Składniki:
- 1/4 litra wody
- 180 g mąki pszennej
- 3 spore jaja
- 75 g masła
- szczypta soli
- aromat waniliowy
- łyżka spirytusu
- olej do smażenia
Przygotowanie:
W garnku zagotuj masło z wodą i solą. Dodaj mąkę i wymieszaj aż składniki połączą się, a następnie zdejmij z ognia. Dodaj spirytus, olejek waniliowy, jajka i wymieszaj energicznie – najlepszy będzie do tego mikser. Jednolite ciasto odstaw do przestygnięcia. Gdy będzie letnie przełóż do rękawa cukierniczego lub szprycy- wyciskaj gniazdka na papier do pieczenia. Tak przygotowane wrzucaj na głęboki tłuszcz i smaż do uzyskania rumianego koloru.

Co jeszcze na Tłusty Czwartek?
Oczywiście pączki, faworki, donuty i oponki nie wyczerpują tłustoczwartkowego menu. Propozycji na pyszności jest o wiele więcej. Warto zapoznać się również ze smakołykami z innych krajów, które mogą urozmaicić polskie święto i zaskoczyć domowników.
Zobacz też:
„Domowe sposoby na zaparcia”
Lokma – tradycyjne tureckie pączki
Składniki:
- 2 szklanki mąki pszennej
- 250 ml wody
- 16 g drożdży świeżych
- jajo
- 1 łyżka cukru
- szczypta soli
- olej do smażenia
- syrop owocowy do podania
Przygotowanie:
Do miski wsyp mąkę, jaja, sól. Następnie dodaj zaczyn przygotowany z drożdży z cukrem i letnią wodą. Wyrabiaj na jednolicie gładkie ciasto. Po uzyskaniu odpowiedniej konsystencji, nakryj ciasto ręcznikiem lub folią i pozostaw do wyrośnięcia. Z powstałego, rozpuszczonego ciasta formujemy kulki i smażymy na gorącym oleju kokosowym, aż do uzyskania złotego koloru. Na końcu odsączamy na papierowych ręcznikach. Serwujemy z syropem cytrynowym (zrobionym z gorącej wody, soku z cytryny i cukru).

Sufganiyot – izraelskie pączki
Składniki:
- 2 łyżeczki suchych drożdży
- 3 łyżki letniej lub ciepłej wody
- 3 i pół szklanki mąki pszennej
- 1/4 szklanki cukru
- 1 jajo
- 2 żółtka (dodatkowo)
- 0,5 szklanki mleka
- 2 łyżki octu jabłkowego
- pół łyżeczki soli
- 120 g masła lub oleju kokosowego (do ciasta)
- olej do smażenia
- marmolada i cukier puder do podania
Aby przygotować pączki, w pierwszej kolejności w misie miksera należy połączyć drożdże z 2 łyżkami mąki, łyżką cukru i wodą, a następnie odstawić aby zaczyn popracował. Kolejno należy dodać jajko, żółtka, mleko, ocet, sól, pozostały cukier i mąkę i wyrabiać aż uzyska się zwartą konsystencję. Następnie dodaj małymi partiami olej kokosowy i ciągle wyrabiaj. Ciasto należy przenieść na stolnicę, posypać mąką i zagnieść w kulę. Pozostawić wyrośnięte przykryte ściereczką na ok. 60 minut. Kolejno rozwałkować ciasto na grubość 2 cm, wyciąć kółka i pozostawić do kolejnego wyrośnięcia przez 45 minut. Smażyć pączki w rozgrzanym oleju kokosowym kilka minut i odsączać na papierowych ręcznikach. Jeszcze ciepłe posypać cukrem pudrem i faszerować od góry marmoladą (najlepiej figową) lub galaretką.

Zeppole
Składniki na ciasto:
- 300 ml wody
- 250 g mąki pszennej
- 120 g oleju kokosowego lub masła
- 6 jajek
- szczypta soli
Składniki na krem:
- 500 ml mleka
- łyżka ekstraktu waniliowego
- 4 żółtka
- 50 g mąki pszennej
- 100 g cukru pudru
- do ozdoby – wiśnie z syropu
Przygotowanie:
PRZEPIS NA CIASTO: W garnku zagotuj wodę z olejem i solą. Wsyp mąkę do wrzącej mieszanki i zdejmij z ognia, mieszając energicznie. Po schłodzeniu, zmiksuj jajka, aż ciasto będzie jednolite i elastyczne. Formuj 6-8 cm placuszki i piecz przez 20-25 minut w 200 stopniach. PRZEPIS NA KREM: Zagotuj mleko z ekstraktem w garnku. W międzyczasie, utrzyj żółtka i cukier na białą masę, dodaj mąkę i zmiksuj na pastę. Wlej pastę do ugotowanego mleka i zagotuj mieszając ciągle. Faszeruj upieczone ciastka kremem i oprósz cukrem pudrem oraz ozdób wisienką.

Eklerki
CIASTO
- 100 ml wody
- 50 ml mleka
- 50 g oleju kokosowego lub masła
- szczypta soli
- łyżka cukru pudru
- 100 g mąki
- 3 jajka
KREM
- 200 g chudego twarogu
- 100 g orzechów laskowych
- 50 g oleju kokosowego lub masła
- 3 łyżki kakao
- 2 łyżki miodu
- 2 łyżki mleka
POLEWA
- 3 łyżki masła
- 2 łyżki cukru pudru
- 3 łyżki kakao
Aby przygotować eklery:
- Zagotuj wodę z olejem kokosowym lub masłem, cukrem i solą.
- Do gotującej się wody dodaj mąkę i mieszaj, aż do połączenia się składników.
- Odstaw masę do przestygnięcia, po czym dodaj jaja i zmiksuj.
- Na blasze z papierem do pieczenia wyciskaj z gotowej masy kształty eklerów.
- Piecz eklery przez 20 minut w temperaturze 180°C.
- Po upieczeniu przeciąć je na pół, ale nie do końca.
- Aby przygotować polewę:
- Zblenduj orzechy z olejem lub masłem na gładko.
- Dodaj mleko, ser i miód, a następnie blenduj aż do uzyskania gładkiej masy.
- Na koniec dodaj kakao i wymieszaj na jednolitą masę.
- Przekładaj nią eklery.
- Aby przygotować polewę czekoladową:
- Rozpuść w garnuszku olej kokosowy lub masło z cukrem pudrem.
- Dodaj kakao i odstaw do zgęstnienia.
- Obficie polej eklery polewą czekoladową i przechowuj je w lodówce.

Churros
Składniki:
- 250 ml wody
- 125 g masła
- 150 g mąki pszennej
- 3 jaja
- szczypta soli
- olej do głębokiego smażenia
- Polewa:
- 200 g gorzkiej czekolady
- 100 ml śmietanki kremówki
Przygotowanie:
- W rondelku zagotuj wodę z masłem i szczyptą soli.
- Wsyp mąkę i mieszaj do połączenia składników.
- Zdejmij z ognia i dodaj jaja, jedno po drugim, mieszając energicznie, aż do uzyskania gładkiej masy.
- Użyj woreczka do ciast na śniadanie lub rękawa do ciasta i wyciskaj ciasto na blachę z papierem do pieczenia w kształtach przypominających churros.
- W głębokim garnku rozgrzej olej i smaż churros na złoty kolor.
- Osusz nadmiar tłuszczu i posyp cukrem pudrem.
- Aby przygotować polewę:
- W rondelku rozpuść czekoladę i śmietankę.
- Delikatnie mieszaj, aż do uzyskania gładkiej masy.
- Poluj churros polewą czekoladową i podawaj na ciepło.

Mandazi
Składniki:
- 1/4 szklanki cukru trzcinowego
- 1 i 1/2 łyżeczki suszonych drożdży
- 2/3 szklanki ciepłej wody
- 1/2 szklanki mleczka kokosowego
- 1 i 3/4 szklanki mąki pszennej
- 3/4 szklanki mąki ryżowej
- 3 łyżki wiórków kokosowych
- 3/4- 1 i 1/4 łyżeczki mielonego kardamonu
- olej do głębokiego smażenia
- cukier puder i (opcjonalnie) cynamon do posypania
Przygotowanie:
Aby przygotować mandazie, należy w misce połączyć drożdże, cukier i wodę, wymieszać i odstawić w ciepłe miejsce na 10 minut pod przykryciem. Następnie w drugiej misce połączyć mąkę pszenną, mąkę ryżową, wiórki i kardamon, a następnie wlać do niej zaczyn i wymieszać. Po wymieszaniu dodać mleko kokosowe i wyrabiać ciasto przez 5-10 minut. Odstawić pod przykryciem na godzinę, a następnie ponownie wyrabiać i podzielić na 4 części. Z każdej części formować kulkę, rozwałkować na 0,5 cm i wyciąć z niej trójkąty. Smażyć w rozgrzanym oleju na złoty kolor, a następnie osączyć na papierowym ręczniku i posypać cukrem pudrem i cynamonem.

Ciekawostki o Tłustym Czwartku
- Tłusty Czwartek jest nazywany „tłustym” ze względu na tradycyjne jedzenie smażonych potraw, takich jak pączki i faworki.
- W Polsce tłusty czwartek jest jednym z najważniejszych świąt w roku i jest obchodzony z wielką radością i ucztami.
- W Niemczech Tłusty Czwartek jest znany jako Fasching i jest czasem, w którym ludzie bawią się i tańczą na ulicach.
- W Meksyku Tłusty Czwartek jest częścią słynnego święta Karneval, które trwa przez tydzień i jest pełne muzyki, tańców i kolorowych przejść.
- W Nowym Orleanie, w Stanach Zjednoczonych, Tłusty Czwartek jest szczególnie hucznie obchodzony i jest znany jako Mardi Gras. Miasto jest pełne kolorowych korowodów i parodii.
- W Wielkiej Brytanii Tłusty Czwartek jest znany jako Pancake Day i jest czasem, w którym ludzie jedzą naleśniki.
- Tłusty Czwartek jest tradycyjnie czasem, w którym ludzie wydają ostatnie pieniądze na jedzenie i zabawę, zanim rozpoczną Wielki Post.
- W wielu krajach Tłusty Czwartek jest dniem, w którym ludzie noszą przebrania i biorą udział w zabawach i korowodach.
Tłustoczwartkowe FAQ
Tradycyjny pączek z marmoladą o wadze 70g to około 292 kcal.
Jeśli stanowią podstawę diety, to na pewno. Jeden pączek to ponad 200 kalorii. Zjedzony od czasu do czasu nie zaszkodzi, jednak zjadany w nadmiarze i za często może doprowadzić z czasem do nadwagi.
Najlepszą opcją są pączki z piekarnika, które pomijają etap smażenia w głębokim tłuszczu.