Sum (łac. Silurus glanis), zwany także sumem europejskim. To największa słodkowodna ryba Europy, zamieszkująca głównie jeziora, rzeki i zbiorniki zaporowe. W Polsce jest ceniony zarówno przez wędkarzy, jak i kucharzy. Sum posiada wydłużone ciało, ciemną skórę pozbawioną łusek oraz charakterystyczne wąsy, które pełnią rolę narządu zmysłu. Jego mięso jest białe, delikatne, soczyste i lekko tłuste, co sprawia, że jest bardzo ceniony w kulinariach.
Walory Zdrowotne
- Bogactwo białka
Sum to skarbnica pełnowartościowego białka. Białko jest niezbędne do budowy i regeneracji tkanek w organizmie, a także wpływa na utrzymanie odpowiedniej masy mięśniowej. - Źródło nienasyconych kwasów tłuszczowych
Choć sum nie jest tak bogaty w kwasy omega-3 jak ryby morskie, nadal dostarcza pewnej ilości korzystnych dla zdrowia tłuszczów. Te nienasycone kwasy pomagają w utrzymaniu prawidłowej pracy układu sercowo-naczyniowego. - Witaminy i minerały
W sumie znajdziemy m.in. witaminy z grupy B (ważne dla metabolizmu i pracy układu nerwowego), a także minerały, takie jak magnez, fosfor i potas. Potas wspiera regulację ciśnienia krwi, a fosfor jest kluczowy dla zdrowych kości.
Sum – składniki odżywcze (na 100 g):
| Składnik | Ilość |
|---|---|
| Kalorie (kcal) | ~115 |
| Białko (g) | ~18,3 |
| Tłuszcz (g) | ~3,7 |
| Węglowodany (g) | 0 |
| Witamina B12 (µg) | ~2,5 (42% dziennego zapotrzebowania) |
| Fosfor (mg) | ~220 (31% dziennego zapotrzebowania) |
| Potas (mg) | ~300 (9% dziennego zapotrzebowania) |
| Magnez (mg) | ~25 |
| Omega-3 | 0,6g |
| Omega-6 | 1,2g |
Wartości te mogą się nieco różnić w zależności od środowiska życia ryby.
Walory Smakowe i Zastosowanie w Kuchni:
Sum ceniony jest za:
- Delikatne, soczyste mięso – niezbyt tłuste, z charakterystycznym posmakiem słodkowodnym.
- Uniwersalne zastosowanie – można go dusić, piec, smażyć, grillować czy wędzić.
- Łatwą obróbkę – dzięki stosunkowo niewielkiej liczbie ości, sum jest prosty w porcjowaniu.
W polskiej kuchni sum często występuje w tradycyjnych zupach rybnych oraz potrawkach. Jego mięso dobrze łączy się z aromatycznymi przyprawami: tymiankiem, majerankiem, czosnkiem czy pietruszką. Świetnie komponuje się też z warzywami korzeniowymi. Mięso suma jest delikatne, soczyste, o maślanym smaku i lekko tłustej konsystencji. Można go przygotowywać na wiele sposobów, w tym:
- Pieczenie – w folii lub w całości z dodatkiem warzyw i ziół.
- Smażenie – na maśle lub w panierce dla uzyskania chrupiącej skórki.
- Grillowanie – szczególnie popularne w południowych krajach Europy.
- Gotowanie na parze – zdrowa metoda zachowująca wszystkie wartości odżywcze.
- Wędzenie – zapewnia intensywny smak i aromat, idealny na przekąskę lub dodatek do sałatek.
Podsumowanie:
Sum to ryba godna uwagi – nie tylko ze względu na swoje unikalne walory smakowe, ale też wartości odżywcze i pozytywny wpływ na zdrowie. Jego mięso można przyrządzać na wiele sposobów, dzięki czemu dania z suma są różnorodne i pasują do wielu diet. Jeśli szukasz świeżej inspiracji kulinarnej, koniecznie wypróbuj przepisy na duszonego suma w warzywach czy smażonego suma z czosnkiem i cytryną. Dzięki tym propozycjom odkryjesz nowe oblicze tej smacznej i wartościowej ryby. Smacznego!
Najczęściej Zadawane Pytania (FAQ)
Sum należy do ryb średniotłustych – zawartość tłuszczu oscyluje w granicach 3–5 g na 100 g mięsa.
Tak, dzięki stosunkowo niskiej kaloryczności i wysokiej zawartości białka, sum może być wartościowym elementem diety redukcyjnej.
Jego delikatne mięso świetnie sprawdza się w wersji duszonej, pieczonej czy grillowanej. Dobrze komponuje się również z ziołami i przyprawami korzennymi.
W porównaniu z wieloma innymi rybami słodkowodnymi (np. karpiem), sum ma relatywnie niewiele ości, co ułatwia obróbkę i konsumpcję.
Przepisy z Sumem
Smażony sum z cytryną i czosnkiem
- Składniki (2 porcje):
- 400 g filetów z suma
- 1 cytryna
- 2 ząbki czosnku
- 2 łyżki mąki pszennej (do obtoczenia)
- Sól, pieprz do smaku
- Olej do smażenia
- Sposób przygotowania:
- Umyj i osusz filety, następnie posyp solą i pieprzem.
- Obtocz w mące i smaż na rozgrzanym oleju ok. 3–4 minuty z każdej strony.
- Dodaj wyciśnięty czosnek i skrop rybę sokiem z połowy cytryny tuż pod koniec smażenia.
- Podawaj z plasterkami pozostałej cytryny i świeżą sałatą.
Duszony sum w warzywach
Wyposażenie
- 1 patelnia
Składniki
- 800 g filet z suma
- 2 szt marchewki
- 1 szt pietruszka
- 1 szt cebula
- 2 ząbki czosnku
- 200 ml bulionu warzywnego
- sól, pieprz, majeranek, tymianek do smaku
Przygotowanie krok po kroku
- Dopraw filety z suma solą, pieprzem i wybranymi ziołami.
- Pokrój warzywa w kostkę lub słupki i podsmaż na niewielkiej ilości oleju.
- Dodaj czosnek i wlej bulion. Duś przez kilka minut.
- Dodaj kawałki suma, przykryj i duś na wolnym ogniu około 15–20 minut
- Podawaj z kaszą jęczmienną lub ryżem.
Sum (łac. Silurus glanis) ma dość delikatne i soczyste mięso o stosunkowo niskiej zawartości tłuszczu (choć niektórzy klasyfikują go jako rybę średniotłustą). Ze względu na subtelny smak często porównuje się go do pangi lub tilapii, które również mają miękkie, delikatne filety. W odróżnieniu jednak od wielu białych ryb morskich (np. dorsza), sum ma lekko słodkowodny posmak oraz nieco bardziej mięsistą konsystencję.
Podobieństwa:
- Łagodny, nieprzytłaczający smak.
- Delikatne i miękkie filety.
- Dobre źródło białka.
Różnice:
- Sum ma charakterystyczny „słodkowodny” aromat.
- Zawiera nieco więcej tłuszczu niż np. dorsz, co przekłada się na bardziej soczystą strukturę mięsa.
- W kuchni europejskiej częściej przyrządzany jest duszony, smażony lub pieczony z ziołami (majeranek, tymianek) niż np. dorsz, którego smak bywa podkreślany głównie cytryną i solą.
Jeśli lubisz delikatne ryby, a nie masz dostępu do suma, to panga czy tilapia będą najbliższymi zamiennikami. Z kolei miłośnicy bardziej wyrazistych smaków mogą wybrać sandacza albo pstrąga, choć te ryby mają już inny profil smakowy i strukturę mięsa.